tranglinh145
05-07-2015, 03:15 PM
Để học lập trình PHP ([Only registered and activated users can see links]) bạn cần biết làm thế nào phân biệt PHP và HTML. học PHP một cách chính xác nhất, ([Only registered and activated users can see links])học lập trình PHP để thiết kế một trang web động.
Những thứ mà tôi nói đây hơi lằng nhằng một chút, nhiều người học lập trình PHP thường không quan tâm tới cái này! Nhưng tin tôi đi, nên bạn cố gắng hiểu được cơ chế của nó (và nó chỉ lấy của bạn khoảng 10 phút thôi), cho nên bạn sẽ rút gọn được nhiều thời gian sau này mà có lẽ sẽ biết trước được chính bản thân mình sắp làm gì nữa kìa! Vậy? cũng đáng để tìm hiểu chứ nhỉ?
Tôi định nói cái gì ý nhỉ? À, định nói cho các bạn biết là: khi ai đó vào thăm trang web của mình, sau khi họ viết địa chỉ, enter, rồi website của chúng ta được tải về hiển thị trên màn hình! Đồng ý, nhưng trong khoảng thời gian sau khi bạn enter lúc đấy website xuất hiện, liệu có chuyện gì đã diễn ra âm thầm ở trong đấy không nhỉ?!
Chắc chắn là không có, nếu có vậy mình chả nói làm gì! Điều này rất quan trọng, vì cơ chế hoạt động của HTML và PHP hoàn toàn khác nhau! Để tôi chỉ ra từ từ nhé:
Trước tiên, bạn cần phải biết một khái niệm: quan hệ giữa client và server! Quỷ quái gì nữa đây? À à, không có cái gi quái quỷ bên trong này đâu !
Client (khách) nghĩa là bạn đấy mà! Chính bạn là người đang âm thầm khe khẽ ngồi trước desktop xin được xem trang web ! Tất cả những người truy cập vào web được gọi chung là client hết !
Server (chủ) : thì có một server mà thôi ! Đó là một loại máy khổng lồ nối mạng suốt 24/24 (với một tốc độ kết nối siêu khủng khiếp), nó được đặt chỗ nào đó trên thế giới, chạy không ngừng nghỉ 24/24 một mình, không một ai được chạm vào, không ai làm gi trên đấy cả ! Chỉ có đúng nhiệm vụ duy nhất là xử lý các trang web cho client xem mà thôi!
Cách thức của nó là nó lưu trữ trang web của bạn trong bộ nhớ của nó, mỗi khi có ai muốn xin xem, nó sẽ gửi cho người đó xem! Phải chi ai hỏi tiền mà nó cũng cho thế này thì đã quá!
Để biểu diễn server, tôi dùng cái máy dưới đây nhé (chú ý rằng gã server này không có màn hình, vì chẳng dùng để làm gì cả, có ai thèm coi mặt nó đâu, nó vốn một mình, cô đơn, làm việc âm thầm lặng lẽ…)
Bạn thấy sao, cũng không rối rắm lắm nhỉ! Với những ai chưa hiểu, tôi xin ví dụ như sau:
Tưởng tượng một cái nhà hàng nhé (KFC đi), bạn vô đó ăn, thì bạn là CLIENT ! Bạn gọi 2 phần gà chiên và khoai tây cộng một chai pepsi, người phục vụ (tức server) liền chạy đi lấy đưa cho bạn! Rồi nếu có khách (client) khác tới, lại gọi 2 phần gà chiên khoai tây và pepsi như bạn, người phục vụ cũng chạy đi lấy liền! Nó cứ làm như vậy hoài, liên tục, không ngừng nghỉ!
Internet cũng vậy, người phục vụ giờ đây là cái máy chủ to tướng khổng lồ không màn hình mà tôi nói hồi nãy, nó cũng làm việc liên tục không ngừng mỗi khi có ai đó xin được xem trang web nào đó, nó liền gửi cho người ta xem! Nó làm như thể sợ người ta cho nó về hưu sớm vậy! Không dám nghỉ !
Rồi, hiểu client-server rồi nhé! Bây giờ mình sẽ giải thích PHP và HTML làm việc khác nhau thế nào !
Đầu tiên, về HTML :
Nhắc lại rằng một trang HTML có phần mở rộng là .html, ví dụ như htvsite.html
Tôi không đi vào chi tiết, chỉ giải thích hoạt động của nó bằng sơ đồ sau :
Có hai bước :
Client (tức bạn, khách viếng thăm) muốn xem một trang web. Bạn xin server « anh server ơi, làm ơn gửi cho em xem trang htvsite.html với »
Server trả lời bằng cách quăng trang web vô màn hình của bạn « nè ! Đây là cái trang web mà bạn vừa muốn xem đó »
Bây giờ tới PHP:
Nó chèn thêm một bước nữa giữa hai bước nói trên, trang PHP được phát sinh bởi server trước. Các bước hoạt động như sau :
Client xin xỏ « anh server ơi, làm ơn gửi cho em xem trang htvsite.php đi »
Ở đây, một bước rất quan trọng, server không gửi trang web tới client ngay lập tức, mà nó phát sinh ra trang web trước! Như vậy client không thể nào đọc được trang php có gì trong đó (chỉ có server đọc được thôi), client chỉ đọc được những trang HTML thôi ! Việc của server rất đơn giản: nó biến đổi trang php thành trang html để client có thể đọc được !
Cuối cùng, sau khi đã tạo xong trang HTML, giờ này nó chỉ có mã HTML bên trong thôi, rồi gửi tới client « nè ! Đây là trang web mà bạn muốn xem đó ! » khi gửi đến client.
Vấn đề quan trọng của bạn bây giờ là hiểu cho rõ bước thứ 2 trên đây !
"Phát sinh từ trang PHP" ý muốn nói gì đây ?
Lấy lại ví dụ từ đầu chương, tôi sẽ cho bạn xem :
<?php echo("hoc PHP o Ha Noi ([Only registered and activated users can see links])" . $nb_visitors); ?>
Máy tính của bạn không hiểu dòng này, chỉ có server hiểu và biến đổi nó thành HTML.
Vậy mã PHP dùng để làm gì ?
Mã PHP bao gồm những cấu trúc lệnh! Cũng như các dòng lệnh mà mình viết trong lập trình vậy (chẳng hạn như lập trình C, C++, Java, Python,...). Nó yêu cầu server cho biết giờ, số người khách vào thăm,… Nói ngắn gọn: PHP ra lệnh cho server! Điều mà HTML không làm được.
Bạn nên nhớ rằng trong PHP cũng có chứa mã HTML nữa, nhưng mà server không đụng đến, nó chỉ khoái ở đâu có PHP thôi! Rồi nhận lệnh mà PHP sai bảo, rồi đưa ra thành HTML !
Một điều đặc biệt ở đây là: trang web phát sinh chỉ được gửi đến một client duy nhất! Nghĩa là khi có ai muốn xem nữa, server sẽ lại bắt đầu phát sinh một trang khác!
Chú ý rằng việc phát sinh này cũng chiếm một khoảng thời gian (vài phần nghìn giây, tùy dung lượng của trang), và điều đó sẽ là server PHP phải mạnh hơn nhiều lần so với một server HTML thông thường ! Nếu trang web của bạn nhiều người biết đến, cùng lúc có thể có vô số người truy cập vào, cho nên server càng phải mạnh !
Những thứ mà tôi nói đây hơi lằng nhằng một chút, nhiều người học lập trình PHP thường không quan tâm tới cái này! Nhưng tin tôi đi, nên bạn cố gắng hiểu được cơ chế của nó (và nó chỉ lấy của bạn khoảng 10 phút thôi), cho nên bạn sẽ rút gọn được nhiều thời gian sau này mà có lẽ sẽ biết trước được chính bản thân mình sắp làm gì nữa kìa! Vậy? cũng đáng để tìm hiểu chứ nhỉ?
Tôi định nói cái gì ý nhỉ? À, định nói cho các bạn biết là: khi ai đó vào thăm trang web của mình, sau khi họ viết địa chỉ, enter, rồi website của chúng ta được tải về hiển thị trên màn hình! Đồng ý, nhưng trong khoảng thời gian sau khi bạn enter lúc đấy website xuất hiện, liệu có chuyện gì đã diễn ra âm thầm ở trong đấy không nhỉ?!
Chắc chắn là không có, nếu có vậy mình chả nói làm gì! Điều này rất quan trọng, vì cơ chế hoạt động của HTML và PHP hoàn toàn khác nhau! Để tôi chỉ ra từ từ nhé:
Trước tiên, bạn cần phải biết một khái niệm: quan hệ giữa client và server! Quỷ quái gì nữa đây? À à, không có cái gi quái quỷ bên trong này đâu !
Client (khách) nghĩa là bạn đấy mà! Chính bạn là người đang âm thầm khe khẽ ngồi trước desktop xin được xem trang web ! Tất cả những người truy cập vào web được gọi chung là client hết !
Server (chủ) : thì có một server mà thôi ! Đó là một loại máy khổng lồ nối mạng suốt 24/24 (với một tốc độ kết nối siêu khủng khiếp), nó được đặt chỗ nào đó trên thế giới, chạy không ngừng nghỉ 24/24 một mình, không một ai được chạm vào, không ai làm gi trên đấy cả ! Chỉ có đúng nhiệm vụ duy nhất là xử lý các trang web cho client xem mà thôi!
Cách thức của nó là nó lưu trữ trang web của bạn trong bộ nhớ của nó, mỗi khi có ai muốn xin xem, nó sẽ gửi cho người đó xem! Phải chi ai hỏi tiền mà nó cũng cho thế này thì đã quá!
Để biểu diễn server, tôi dùng cái máy dưới đây nhé (chú ý rằng gã server này không có màn hình, vì chẳng dùng để làm gì cả, có ai thèm coi mặt nó đâu, nó vốn một mình, cô đơn, làm việc âm thầm lặng lẽ…)
Bạn thấy sao, cũng không rối rắm lắm nhỉ! Với những ai chưa hiểu, tôi xin ví dụ như sau:
Tưởng tượng một cái nhà hàng nhé (KFC đi), bạn vô đó ăn, thì bạn là CLIENT ! Bạn gọi 2 phần gà chiên và khoai tây cộng một chai pepsi, người phục vụ (tức server) liền chạy đi lấy đưa cho bạn! Rồi nếu có khách (client) khác tới, lại gọi 2 phần gà chiên khoai tây và pepsi như bạn, người phục vụ cũng chạy đi lấy liền! Nó cứ làm như vậy hoài, liên tục, không ngừng nghỉ!
Internet cũng vậy, người phục vụ giờ đây là cái máy chủ to tướng khổng lồ không màn hình mà tôi nói hồi nãy, nó cũng làm việc liên tục không ngừng mỗi khi có ai đó xin được xem trang web nào đó, nó liền gửi cho người ta xem! Nó làm như thể sợ người ta cho nó về hưu sớm vậy! Không dám nghỉ !
Rồi, hiểu client-server rồi nhé! Bây giờ mình sẽ giải thích PHP và HTML làm việc khác nhau thế nào !
Đầu tiên, về HTML :
Nhắc lại rằng một trang HTML có phần mở rộng là .html, ví dụ như htvsite.html
Tôi không đi vào chi tiết, chỉ giải thích hoạt động của nó bằng sơ đồ sau :
Có hai bước :
Client (tức bạn, khách viếng thăm) muốn xem một trang web. Bạn xin server « anh server ơi, làm ơn gửi cho em xem trang htvsite.html với »
Server trả lời bằng cách quăng trang web vô màn hình của bạn « nè ! Đây là cái trang web mà bạn vừa muốn xem đó »
Bây giờ tới PHP:
Nó chèn thêm một bước nữa giữa hai bước nói trên, trang PHP được phát sinh bởi server trước. Các bước hoạt động như sau :
Client xin xỏ « anh server ơi, làm ơn gửi cho em xem trang htvsite.php đi »
Ở đây, một bước rất quan trọng, server không gửi trang web tới client ngay lập tức, mà nó phát sinh ra trang web trước! Như vậy client không thể nào đọc được trang php có gì trong đó (chỉ có server đọc được thôi), client chỉ đọc được những trang HTML thôi ! Việc của server rất đơn giản: nó biến đổi trang php thành trang html để client có thể đọc được !
Cuối cùng, sau khi đã tạo xong trang HTML, giờ này nó chỉ có mã HTML bên trong thôi, rồi gửi tới client « nè ! Đây là trang web mà bạn muốn xem đó ! » khi gửi đến client.
Vấn đề quan trọng của bạn bây giờ là hiểu cho rõ bước thứ 2 trên đây !
"Phát sinh từ trang PHP" ý muốn nói gì đây ?
Lấy lại ví dụ từ đầu chương, tôi sẽ cho bạn xem :
<?php echo("hoc PHP o Ha Noi ([Only registered and activated users can see links])" . $nb_visitors); ?>
Máy tính của bạn không hiểu dòng này, chỉ có server hiểu và biến đổi nó thành HTML.
Vậy mã PHP dùng để làm gì ?
Mã PHP bao gồm những cấu trúc lệnh! Cũng như các dòng lệnh mà mình viết trong lập trình vậy (chẳng hạn như lập trình C, C++, Java, Python,...). Nó yêu cầu server cho biết giờ, số người khách vào thăm,… Nói ngắn gọn: PHP ra lệnh cho server! Điều mà HTML không làm được.
Bạn nên nhớ rằng trong PHP cũng có chứa mã HTML nữa, nhưng mà server không đụng đến, nó chỉ khoái ở đâu có PHP thôi! Rồi nhận lệnh mà PHP sai bảo, rồi đưa ra thành HTML !
Một điều đặc biệt ở đây là: trang web phát sinh chỉ được gửi đến một client duy nhất! Nghĩa là khi có ai muốn xem nữa, server sẽ lại bắt đầu phát sinh một trang khác!
Chú ý rằng việc phát sinh này cũng chiếm một khoảng thời gian (vài phần nghìn giây, tùy dung lượng của trang), và điều đó sẽ là server PHP phải mạnh hơn nhiều lần so với một server HTML thông thường ! Nếu trang web của bạn nhiều người biết đến, cùng lúc có thể có vô số người truy cập vào, cho nên server càng phải mạnh !